Zasada trójpodziału w fotografii (trójpodział) jest najczęściej stosowaną zasadą kompozycji fotograficznej. Stosowanie jej zapewnia uzyskiwanie znakomitych ujęć. Co to zasada trójpodziału? W jakim stopniu jest pomocna w kompozycji fotograficznej i jak można ją złamać dla uzyskania równie dobrych rezultatów? W filmie pokażemy wszystko co należy wiedzieć o zasadzie trójpodziału w fotografii.
Zasada trójpodziału w fotografii jest bardzo prosta. Dzielisz kadr dwiema liniami poziomymi i dwiema pionowymi na dziewięć identycznych prostokątów, trzy ułożone w poprzek kadru i trzy ułożone w dół, jak na fotografiach poniżej. Wielu producentów aparatów wprowadziło możliwość wyświetlania linii trójpodziału na wizjerze. Sprawdź w swoim aparacie, jak włączyć tę opcję.
Zamysłem tej opcji jest umieszczenie ważnego elementu (lub elementów) sceny wzdłuż jednej czy kilku linii, lub w miejscu gdzie linie się przecinają. Mamy naturalną tendencję do umieszczania głównego obiektu w środku kadru. Umieszczenie go poza centrum z zastosowaniem zasady trójpodziału prowadzi do bardziej atrakcyjnej kompozycji.
Zgodnie z zasadą trójpodziału w fotografii, lokując kluczowe elementy kadru wzdłuż linii podziału i w miejscach ich przecięcia, uzyskamy lepiej zrównoważoną, czytelniejszą i atrakcyjniejszą wizualnie kompozycję. Stosując się do zasady wykorzystaj linie podziału do osadzenia głównych elementów kompozycji kadru.
Fotografując zachód słońca umieść linię horyzontu na wysokości górnej lub dolnej linii podziału.
Fotografując kwiat umieść łodygę wzdłuż prawej lub lewej pionowej linii podziału.
Twój aparat może cię wspomóc gdy w menu aparatu znajdziesz opcję umieszczenia siatki trójpodziału na ekranie wizjera LCD.
Zasada trójpodziału wyznacza również cztery tzw. mocne punkty w miejscu przecięcia się linii podziałowych. Warto umieścić tam – lub w pobliżu nich – główny motyw (motywy) naszej fotografii.
Co ważne: główny motyw (motywy) fotografii nie muszą być idealnie matematycznie na linii trójpodziału lub idealnie w mocnym punkcie. Ważne aby nawiązywały do linii lub mocnych punktów, niekoniecznie się z nimi pokrywając.
Zastosowanie trójpodziału w fotografii nie jest skomplikowane. Jest czymś, co czyni ją niezwykle skutecznym i atrakcyjnym narzędziem kompozycji, w dodatku niewymagającym treningu czy wieloletniego doświadczenia.
Zasady mogą jednak być twórczo łamane, tzn. ignorowanie ich nie oznacza, że twoja kompozycja będzie nudna, nieinteresująca czy po prostu zła. Możesz stworzyć piękne kompozycje bez użycia zasady trójpodziału. Najważniejsze jednak, aby odejście od zasad było dokonane świadomie i z zamysłem, aby nietypowym kadrowaniem wzmocnić przekaz jaki niesie fotografia, np. przekrzywienie kadru w scenach dynamicznych lub kadr centralny w scenach symetrycznych.
NIE MOŻESZ już po fakcie tłumaczyć ewidentnie nieudanego zdjęcia, jakoby powstało ono z zamysłem złamania zasad. Takie „oszustwo” bardzo łatwo wychodzi na jaw i jest bardzo źle odbierane przez osoby oglądające Twoje zdjęcia. Jeśli złamanie zasad nie jest usprawiedliwione specyfiką kadru, jest po prostu błędem, tym większym jeśli uporczywie próbujesz wmówić otoczeniu, że „tak miało być”.
Pamiętaj, trójpodział to tylko jedna z wielu technik kompozycyjnych. Jest mnóstwo zasad kompozycyjnych wartych rozważenia: kadr ukośny, symetria, zasada nieparzystości motywów, spirala Fibonacciego, itp.
Temat kompozycji w oparciu o trójpodział bardzo dokładnie omawiamy – a przede wszystkim ćwiczymy w praktyce – na warsztatach fotograficznych i kursach fotograficznych.
Zobacz terminy najbliższych edycji warsztatów fotograficznych!
Subskrybuj kanał Fotowarsztaty na YouTube
